අන්තර්ගතය-
දසවස්තුක සම්මා දිට්ඨිය, ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය, දුක්ඛ නිරෝධය, ප්‍රඥා, ශිල, සමාධි, ආමිස පූජාව, ප්‍රතිපත්ති පූජාව, සමබර ජීවිතයක් සඳහා, බුදුදහම, ආර්යය මාර්ගය,
හැඳින්වීම
බුදුදහම යනු ජීවිතයේ ගැඹුරුම ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සපයන, සම්පූර්ණ且ගැලපුණු ධර්ම දහමකි. එය මනුෂ්‍යයාගේ අරමුණු දෙකක් ඉදිරියේ තබයි: මෙලොවදීම සාමයෙන් සහ සැපෙන් ජීවත් වීම (දිට්ඨධම්ම සුඛ විහාර) සහ අවසානයේදී දුකින් සම්පූර්ණයෙන් මිදීම (නිබ්බාන). මෙම අරමුණු දෙක සඳහා බුදුදහම මාර්ග දෙකක් පෙන්වා දෙයි. එක් මාර්ගයක් සැප විඳීමට (ආමිස සුඛ) නම්, අනෙක් මාර්ගය නිවන් ලැබීමට (නිබ්බාන) ය.
ලෞකික සැපයට පමුනුවන මාර්ගය: දසවස්තුක සම්මා දිට්ඨි
සාමාන්‍ය ගිහි ජීවිතයේදී, පවුලක් රැකගෙන, සමාජයක් ගොඩනැගීමේදී, සැප විඳීම අවාසනාවන්ත නොවේ. බුදුදහම එයට විරුද්ධ නොවේ. ඊට අනුව, මෙලොව සැපවත් ජීවිතයක් ගත කිරීමටත්, මරණින් මතු සුගතියක (ස්වර්ග ලෝක හෝ බ්‍රහ්ම ලෝක) ඉපිදීමටත් උපකාරී වන ක්‍රියාමාර්ගයක් පවතී. මෙය "දසවස්තුක සම්මා දිට්ඨි" හෙවත් ලෞකික සුචරිත කර්ම පථය ලෙස හැඳින්වේ.
මෙම මාර්ගයේ ප්‍රධාන අංග තුන වන්නේ:
1. දානය: දන් දීම, පර උපකාර කිරීම, දාන ශීලය පුරන මනුෂ්‍යත්වයේ මූලික ගුණය.
2. ශීලය: හික්මෙන ජීවිතය. පංච ශීලය, අටංගික ශීලය වැනි මාර්ග අනුගමනය කිරීම.
3. භාවනාව: සිත වැඩීම. මෙතැනදී එය මෙට්ටා භාවනා, බුද්ධානුස්සති භාවනා වැනි සමථ භාවනා මගින් සිත සුවපහසු කරගැනීම, දිව්‍ය ලෝක ලබා ගැනීමට අනුමෝදන් වන භාවනා වේ.
මෙම ක්‍රියාවලිය "පුණ්‍යඵල" හෙවත් යහපත් විපාක ලබා දෙයි. කුසල් කරන්නේ කුසල් විපාක ලැබෙන බව කම්මසිද්ධාදයේ මූලික නියමයයි. එබැවින්, දන් දීමෙන්, ශීලය පුරාමෙන්, භාවනාව කිරීමෙන් මනුෂ්‍ය ඔප්පත්කම්, සෞභාග්‍යය, ස්වර්ග සම්පත් ලබා ගත හැකිය.
කෙසේ වෙතත්, මෙම මාර්ගයේ සීමාවක් පවතී.
බුදුරජාණන් වහන්සේ මෙය "ඔචින්න සෝත" ලෙස හඳුන්වයි. එනම්, ගලා බස්නා දියපහර තුළ පියාසර කරන මී මැස්සකු මෙනි. එය දියපහරෙන් පිටතට පැමිණිය නොහැක. එමෙන්ම, මෙම ලෞකික පුණ්‍ය කර්ම මගින් ලැබෙන සැපය ද තාවකාලিকය. ඒවායේ විපාක කෙළවර වූ විට, ඒ බලාපොරොත්තු වූ සැපයද කෙළවර වේ. මෙම මාර්ගය අනුගමනය කරන තෙක්, සත්වයා සංසාරයේ ගමන් කරන අතර, චතුරාපාය භයින් සම්පූර්ණයෙන් මිදී නැත. එය ඉහළ මානව ලෝකයක හෝ දිව්‍ය ලෝකයක ඉපදීමට හේතු වුවද, එය නිත්‍ය නොවේ.
දුක්ඛ නිරෝධයට පාදක වන මාර්ගය: ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය
ලෞකික සුඛෝපභෝගී මාර්ගයට වඩා උතුම්, අතිලෞකික වූ, නිවනට නෙතුවන මාර්ගය වන්නේ ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය ය. මෙය බුදුදහමේ හරය සහ අද්භූත ත්‍යාගයයි. මෙම මාර්ගය ලෞකික සුඛයක් ලබා ගැනීම සඳහා නොව, සංසාර දුක සම්පූර්ණයෙන් නැති කිරීම සඳහා (දුක්ඛ නිරෝධය) යොමු කරන ලද අධි ලෝක ධර්මයකි.
මෙම මාර්ගයේ අංග තුනක් යටතේ අංග අටක් අඩංගු වේ:
1. ප්‍රඥා (ප්‍රඥාව):
o සම්මා දිට්ඨි: සත්‍ය දර්ශනය (සතර ආර්ය සත්‍ය දැනගැනීම)
o සම්මා සංකප්ප: සත්‍ය සිතීම (නිස්සන්ත, නිවृත්ත, අවිහිංසා සිතිවිලි)
2. ශීල (හික්ම):
o සම්මා වාචා: සත්‍ය වචන
o සම්මා කම්මන්ත: සත්‍ය ක්‍රියා
o සම්මා ආජීව: සත්‍ය ජීවිකාව
3. සමාධි (සිත එකඟ කිරීම):
o සම්මා වායාම: සත්‍ය උත්සාහය
o සම්මා සති: සත්‍ය සිහිය
o සම්මා සමාධි: සත්‍ය සමාධිය
මෙම මාර්ගය වඩන විට, පුද්ගලයා තුළ ලෞකික ලෝභ, ද්වේෂ, මෝහයන් ක්‍රමයෙන් ක්ෂය වේ. අවසානයේදී, සියලුම කුසල් සහ අකුසල් කර්ම (පුණ්‍යාභිසංඛාර, අපුණ්‍යාභිසංඛාර පමණක් නොව, ඒවාට ඉහළින් පවතින අනෙන්‍යාභිසංඛාර ද) සම්පූර්ණයෙන් නිමා වන අතර, එමගින් නව භවයකට හේතුවන උපාදානය නැති වේ. මෙයයි නිවන හෙවත් දුක්ඛයේ සම්පූර්ණ නිරුද්ධවය. මෙය ලැබීම සඳහා ආමිස පූජාව (දැන්වීම්, පූජා) ප්‍රමාණවත් නොවේ.
ආමිස පූජාවට වඩා ප්‍රතිපත්ති පූජාව උතුම්ය
බුදුරජාණන් වහන්සේ සියලු ශ්‍රාවකයන්ට පැහැදිලිවම වදාරා ඇත්තේ, තමන් වහන්සේ ගරු කිරීමේ උත්කෘෂ්ඨම ආකාරය වන්නේ ප්‍රතිපත්ති පූජාව බවයි. එනම්, උන්වහන්සේ විසින් ඉගැන්වූ මාර්ගය ප්‍රායෝගිකව ජීවිතයේ යෙදී, ශීල, සමාධි, ප්‍රඥාව වඩා ගැනීමයි.
"යො ඛෝ වච්ඡ, ඉමාය ධම්මානුධම්මප්පටිපන්නෝ මම යථාභූතಂ පුජෙය්‍ය පඤ්ඤාය පුජෙය්‍ය" (සංයුත්ත නිකාය)
(හෙවත්, "වච්ඡය, මේ ධර්ම විනයට අනුව පිළිපදින්නේ, යථාර්ථයෙන් මා පුජා කරන්නේ, උතුම් ලෙස පුජා කරන්නේය.")
මල්, ගන්ධ, දීප, ආමිස පූජා වලින් වඩා බුදුන් ප්‍රසන්න කරවන, ගරු කරන පූජාව වන්නේ ධර්මය පිළිපැදීමයි.
නිගමනය: සමබර ජීවිතයක් සඳහා මාර්ග දෙකම
බුදුදහම ප්‍රායෝගික දර්ශනයකි. එය ගිහි පවුල් ජීවිතයේ අවශ්‍යතා අවලෝකනය නොකර නොසිටී. එබැවින්, සාමාන්‍ය මනුෂ්‍යයාට දාන, ශීල, භාවනා මගින් සැපවත් ලෞකික ජීවිතයක් ගත කිරීමට හැකිය. එය අවාසනාවන්ත හෝ නින්දිත ක්‍රියාවක් නොවේ.
කෙසේ වෙතත්, යමෙකු ජීවිතයේ අවසාන අර්ථය, දුකින් සම්පූර්ණ මුදාගැනීම ගැන සිතන්නේ නම්, ඔහු හට ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය වැනි උතුම් මාර්ගයක් අවශ්‍ය වේ. මාර්ග දෙකම බුදුදහම තුළ පවතී. පළමු මාර්ගය සංසාර ගමනේ යහපත් ගමනක් සපයයි. දෙවන මාර්ගය එම ගමනේ අවසානයට පමුණුවයි.
මූලාශ්‍ර:
· චූලකම්මවිභංග සූත්‍රය (මජ්ඣිම නිකාය) - කර්ම及其විපාක පැහැදිලි කරයි.
· සිගාලෝවාද සූත්‍රය (දීඝ නිකාය) - ගිහි ජීවිතයේ යහපත් ජීවන මාර්ගය පෙන්වා දෙයි.
· ධම්මචක්කප්පවත්තන සූත්‍රය (සංයුත්ත නිකාය) - ආර්ය අෂ්ඨාංගික මාර්ගය හඳුන්වා දෙයි.
· පුඤ්ඤාභිසන්ද සූත්‍රය (සංයුත්ත නිකාය) - පුණ්‍යයන්ගේ ප්‍රවාහය හා එහි සීමා පැහැදිලි කරයි.
සැ.යු.. ඔබ මේ ලිපිවලින් යමක් අවබෝධ කලා නම්, මේ ලිපි පිලිබඳව ඔබගේ පැහැදීම වේ නම්..කරුනාකර අපට comment කර අපව follow කිරීමට අමතක නොකරන්න.
No comments:
Post a Comment